Iz krvi pupčanika dobijaju se „rodoslovne” ćelije koje su, kažu naučnici, budućnost medicine. Napredak u medicini širi lepezu mogućnosti u kojima će se MĆH koristiti u budućnosti.
Matične ćelije hematopoeze služe za obnavljanje oštećenih ćelija i tkiva, a mogu se uzeti iz bedrene kosti davaoca, pod opštom anestezijom i manje invazivnim načinom iz periferne krvi… Iz krvi pupčanika dobijaju se „rodoslovne” ćelije koje su, kažu naučnici, budućnost medicine
Matične ćelije hematopoeze (MĆH) su „zlatna” rezerva u telu koja pruža realnu šansu za lečenje i potencijalno izlečenje niza naslednih i stečenih bolesti. Napredak u medicini širi lepezu mogućnosti u kojima će se MĆH koristiti u budućnosti. U svetu se sprovodi na hiljade kliničkih studija koje obećavaju uspešne rezultate u primeni čak i kod nekih teških oboljenja, kao što su cerebralna paraliza, multipla skleroza, dijabetes tipa 1, kao i razne vrste karcinoma. O tome koliko su MĆH zaista moćne u medicinskoj terapiji za „Magazin” govore prof. Dragana Stamatović, načelnik Odeljenja za transplantaciju koštane srži i intenzivnu hematološku negu Klinike za hematologiju VMA u Beogradu, i prim. dr sc. med. dr Zorana Andrić, načelnik Odeljenja za tipizaciju tkiva u Institutu za transfuziju krvi Srbije, koja vodi i Registar davalaca koštane srži Srbije.
1. Šta su toliko pominjane matične ćelije hematopoeze i kako se mogu iskoristiti u kliničkoj praksi za lečenje određenih bolesti?
Matične ćelije hematopoeze su „rodoslovne” (majke) ćelije od kojih nastaju različite zrele ćelije krvi (crvena krvna zrnca ili eritrociti, koji su neophodni za prenošenje kiseonika, bela krvna zrnca ili leukociti, koji su potrebni za borbu organizma protiv infekcije i krvne pločice ili trombociti, koji su potrebni za zaustavljanje krvarenja). Kod odraslih osoba se nalaze u koštanoj srži i u perifernoj krvi, mada značajno manjeg broja, a kod novorođenčadi i u krvi pupčanika. U kliničkoj praksi matične ćelije hematopoeze se mogu koristiti za transplantaciju (alogenu – kada se uzimaju od podudarnog zdravog srodnog ili nesrodnog davaoca; ili autologu – kada se uzimaju od samog bolesnika u određenoj fazi lečenja zloćudne bolesti). U oba slučaja prikupljene matične ćelije hematopoeze služe za oporavak bolesnikove koštane srži nakon primenjene izuzetno jake citostatske i(ili) radio terapije prilagođene prirodi osnovne maligne bolesti. U slučaju alogene transplantacije matičnih ćelija hematopoeze, zloćudnu bolest ne „leči” samo primenjena citostatska i(ili) radio terapija, već i same matične ćelije hematopoeze.
2. Kod kojih bolesti se primenjuje transplantacija matičnih ćelija hematopoeze?
Više od pet decenija transplantacija matičnih ćelija hematopoeze koristi se u lečenju različitih zloćudnih bolesti krvi i krvotvornih organa, kao što su leukemije (akutne i hronične), tumori limfnog tkiva (limfomi), tumori koštane srži (mijelomi), ali i brojnih drugih bolesti, poput aplastične anemije („pustoši” koštane srži), nekih solidnih tumora i autoimunih oboljenja.
3. Na osnovu čega se zna da su matične ćelije odgovarajuće za pacijenta?
Ispitivanje podudarnosti se vrši iz uzorka periferne krvi bolesnika i potencijalnog davaoca određivanjem grupe antigena na belim krvnim zrnima (HLA tipizacija). Samo približno četvrtina bolesnika može imati porodičnog podudarnog davaoca matičnih ćelija hematopoeze, najčešće su to rođeni brat ili sestra. Za ostale tri četvrtine obolelih davaoci se mogu tražiti u Internacionalnom registru dobrovoljnih davalaca. Pored HLA tipizacije, prilikom izbora davaoca u obzir se uzimaju i uzrast, pol i krvna grupa davaoca.
Slični članci koji vas mogu zanimati:
Najnoviji tekstovi iz kategorije: MAMINO ZDRAVLJE
Kako da za pet minuta procenite u kakvom su stanju vaši mišići karličnog dna
Većina žena se sa time da uopšte postoje neki mišići karličnog dna i da na njima treba raditi, susreće u trudnoći. Pre toga retko ko uopšte razmišlja o njima, što...
Kako da smršate i uspostavite balans hormona? Doktorka sa Harvarda otkriva…
Doktorka Sara Gotfrid, stručnjak za hormone i profesorka na Harvard Univerzitetu, objašnjava kako hormonska neravnoteža sprečava gubitak...
Za bolju otpornost tokom pandemije bar 150 minuta vežbe sedmično
Preporučuje se da deca i adolescenti imaju prosečno sat svakodnevne telesne aktivnosti. Trudnicama i majkama nakon porođaja preporučuje se od 150 do 300 minuta umerene do snažne fizičke aktivnosti nedeljno,...
Anksioznost i hormoni
Anksioznost je emocija sa kojom se većina ljudi susreće s vremena na vreme. Očekivano je u određenoj meri osećati se anksiozno, na primer, pri odlasku na razgovor za posao, na...
Nema komentara.